Vorming en Toerusting 2018-2019
Hervormde gemeente Haren – Onnen
Gereformeerde kerk Haren – Onnen
Parochie Hildegard von Bingen Haren
Vooraf
Beste lezers en lezeressen,
We zijn erg verheugd om u hierbij een gezamenlijk aanbod voor Vorming en Toerusting te mogen aanbieden.
In ons programmaboekje vindt u een veelzijdig aanbod met onder meer gespreksgroepen, een meditatiekring, een leerhuis, themamiddagen en -avonden, bijzondere vormen van theologie, koorgesprekken, een film, een musical en een poëzieavond.
We hopen natuurlijk van harte dat u in dit programma iets aantreft, waaraan u mee zou willen doen of dat u zou willen bijwonen. U kunt dat in sommige gevallen vooraf kenbaar maken door een email te sturen naar een van de inleiders.
De voorbereidingen voor dit programmaboekje zijn getroffen door ds. Marja de Jager, ds. Arlette Toornstra, ds. Rudolf Oosterdijk, pastor Peter Vos, ds. Ybo Buurma, pastor Greta Huis en leden van de Vorming en Toerusting commissie van de Hervormde gemeente.
Zij willen u graag ontmoeten tijdens een of meerdere van de programmaonderdelen, die op de volgende bladzijden worden aangeboden.
Naast het gezamenlijke aanbod, waarvoor ieder van harte is uitgenodigd, hebben de diverse kerken ook voor de eigen gemeente of parochie activiteiten georganiseerd. Daarover kunt u lezen in de verschillende kerkenbladen.
Ik wens u nu alvast een inspirerend nieuw winterseizoen! Namens allen die hebben meegewerkt,
Ds. Ybo Buurma
Inhoud
Vreemd en Bizar 1
Mystieke teksten 2
Meditatiegroep 3
Musical Judas 4
Mozes, leider tegen wil en dank 5
Bijzondere vormen van theologie 6
Poëzieavond: Rutger Kopland 7
Filmavond La Fille Inconnue 8
Veertigdagengesprekgroep 9
Koorgesprekken 10
Sterkte! Over rouw, troosten en verdriet 11
Ouderenkring 12
Gespreksgroep Witte Kerkje 13
Adressen:
Witte kerkje, Jachtlaan 11, Haren
Gorechthuis (naast de Gorechtkerk), Hortuslaan 1, Haren
Dorpskerk, Rijksstraatweg 188, Haren
Ons Centrum, Kerkstraat 2b, Haren
Parochiezaal Nicolaaskerk, Irenelaan 2, Haren
1
Vreemd en Bizar
Lastige Bijbelverhalen
Maandagmorgenkring
“Daar kan ik niets mee!”, hoor je mensen weleens zeggen, als zij een vreemd of bizar verhaal in de Bijbel lezen. Teksten die indruisen tegen onze wetgeving, onze normen en waarden, onze rechtsorde, onze humaniteit.
Verhalen over geweld, straf, mishandeling, seks, oorlog, uitsluiting. We weten er geen raad mee, zeker niet als God daarin een rol speelt. Moeten we zulke teksten negeren, doodzwijgen? Of zoeken we naar een uitleg waar we in onze tijd wél mee uit de voeten kunnen? Dat laatste doet Piet Schelling in dit boek. Hij ontvouwt een aantal van zulke buitenissige teksten. Hij strijkt de ruwe teksten niet glad, maar probeert ze naar een niveau te brengen waarop ze tot spreken komen in onze tijd. Een spannende exercitie die verrassende en bruikbare inzichten biedt.
Tijdens drie ochtendbijeenkomsten in het najaar willen we gedeelten uit dit boek met elkaar bespreken.
Graag zelf het boekje aanschaffen!
Maximaal 20 deelnemers
Begeleiding: ds. Ybo Buurma
Datum: Maandagmorgen 22 en 29 oktober, 5 november
Tijd: 10.00 – 12.00 uur
Plaats: Gorechthuis
Opgave:
2
Mystieke teksten
Mystieke teksten kunnen je helpen om te leven als een gelovig mens. Teksten bestaan uit woorden, maar het gaat over wat niet goed met woorden te vatten is: “Hoe meer in jezelf afdaalt, hoe meer je in jezelf God ontmoet als degene die zowel in je is als je volkomen overstijgt.”
In mystieke teksten gaat het over het zoeken naar God, over het verlangen naar ’vereniging’ met God: “als enige bij de Enige”. Dit blijkt verrassend praktisch te zijn, want het raakt aan jouw ‘zijn’ en heeft uitwerking op je wijze van leven.
In het najaar van 2018 zijn er vier avonden over mystieke teksten. De avond begint met een korte inleiding.
Over 1. wat is mystiek?, 2. hoe lees je mystieke teksten?, 3. vragen en kanttekeningen bij mystiek, 4. wat kun je van mystieke teksten leren?
Het grootste deel van de avond besteden wij aan het samen lezen van een mystieke tekst. Er is ruimte voor gesprek en inbreng van de deelnemers.
Begeleiding: pastor Peter Vos
Data: donderdag 27 september, 18 oktober, 15 november en 6 december
Tijd: 20.00 – 21.30 uur
Plaats: parochiezaal van de H. Nicolaaskerk in Haren
Opgave: voor 17 september bij Peter Vos,
De avonden staan ook open voor deelnemers uit de PKN- gemeente in Haren
3
Meditatiegroep
We leven in een hectische samenleving. We zoeken naar rust en balans. We leven in een tijd van individualisme.
We zoeken naar spirituele verbondenheid.
Meditatie kan helpen. Meditatie brengt rust en heilzame onrust, verdieping en authenticiteit. Samen mediteren schept verbondenheid. Met elkaar. Met God, de Bron van ons leven.
Je bent welkom om mee te doen.
Begeleiding: ds. Marja de Jager
Data 2018: 19 september, 10 oktober, 31 oktober, 21 november, 12 december
Tijd: 20.00 uur; inloop v.a. 19.45 uur.
Plaats: Gorechthuis
Opgave: ds. Marja de Jager:
4
Musical Op zoek naar Judas
Judas, wie was hij toch? Hij staat bekend als de verrader van Jezus. Is dat alles wat we van hem kunnen zeggen? Hoe kwam hij tot zijn actie? ‘Op zoek naar Judas’, een gezongen belevenis.
Datum uitvoering: 15 en 16 maart 2019
Plaats: Gorechtkerk
Tijd: 19.30 uur, zaal open 19.00 uur
Informatie kaartverkoop: http://musicaljudas.gorechtkerk.nl/
5
Mozes, leider tegen wil en dank
Leerhuis-avonden
De kern van het Eerste Testament wordt gevormd door het verhaal van de bevrijding uit Egypte, een geschiedenis die heel de Bijbel kleurt. Dit seizoen gaan we in een zevental avonden onderzoeken wie Mozes was, en hoe die weg naar bevrijding mogelijk werd.
Aan de hand van veelal Rabbijnse commentaren lezen we samen teksten uit het Bijbelboek Exodus. Zoals we al eens ontdekten in leerhuisbijeenkomsten over Genesis, komen deze oude verhalen, als ze heel nauwkeurig gelezen worden, verrassend dicht bij onze eigen werkelijkheid!
De avonden sluiten op elkaar aan, maar zijn ook goed “los” te volgen.
Begeleiding: ds. Arlette Toornstra
Data: De donderdagen 18 oktober, 22 november, en in 2019: 24 januari,
21 februari, 28 maart, 25 april en 16 mei
Tijd: 19.30- 22.00 uur
Plaats: Ons Centrum
Opgave:
6
Bijzondere vormen van theologie
Nadenken over God, de mensen en de wereld gebeurt altijd in een concrete context. Groepen die in de samenleving een eigen plek moeten veroveren, hebben daarbij steeds naar een eigen theologische taal gezocht.
De beelden en woorden van die taal zijn niet voor ons allemaal vanzelfsprekend, omdat ze samenhangen met de context waarin die theologische taal is ontstaan.
Dit seizoen besteden we aandacht aan de wijze waarop het man-/vrouw-zijn en seksualiteit context zijn geweest en nog zijn voor het denken over God, mens en wereld.
Dr. Sieb Lanser (predikant te Amstelveen en gepromoveerd op ‘homobevrijding binnen het kerkelijke denken’) houdt een inleiding over homotheologie.
Dr. Lieke Werkman, werkzaam aan de PThU, zal spreken over feministische theologie.
Dr. Anne-Clair Mulder, ook van de PThU, zal het onderwerp gendertheologie voor haar rekening nemen.
Begeleiding: ds. Reinier Kleijer, prof. dr. Luco van den Brom
Data: 31 oktober 2018 (dr. Lanser), 6 februari 2019(dr. Werkman),
27 maart 2019 (dr. Mulder)
Tijd: 20.00 – 22.00 uur
Plaats: Ons Centrum
7
Poëzieavond
Rutger Kopland
Rutger Kopland, pseudoniem van Rutger Hendrik van den Hoofdakker was van beroep hoogleraar psychiatrie aan de RU te Groningen, maar is bij een groter publiek nadrukkelijk bekend en populair geworden als dichter. Hij overleed in juli 2012 te Glimmen, het dorp vlakbij zijn geliefde riviertje de Drentse A. Kopland debuteerde in 1966 met de bundel ‘Onder het vee’ en speelt in zijn poëzie veelvuldig met het thema ‘verlangen’. Het is niet alleen een verlangen naar wat verloren is, een bespiegeling over de vergankelijkheid, maar tegelijk ook een verlangen om het hier en nu waar te nemen zoals die werkelijk is. De stijl van schrijven die Kopland daarbij hanteert is observerend, relativerend en toegankelijk. Naast het verhaal over de dichter zullen we het nodige uit zijn poëzie lezen. Een van zijn meest bekende gedichten is ‘Jonge sla’,
Jonge sla
Alles kan ik verdragen,
het verdorren van bonen,
stervende bloemen, het hoekje
aardappelen, kan ik met droge ogen
zien rooien, daar ben ik
werkelijk hard in.
Maar jonge sla in september,
net geplant, slap nog,
in vochtige bedjes, nee.
Inleiding: ds. Ybo Buurma
Datum: Maandagavond 28 januari 2019
Tijd: 19.45 uur – 21.45 uur (inloop vanaf 19.30 uur)
Plaats: Gorechthuis
Opgave:
8
Filmavond
Titel: La Fille Inconnue (Het onbekende meisje)
Jenny is een huisarts in Serraing, nabij Luik. Op een avond wordt er bij haar aangebeld maar Jenny besluit niet meer open te doen. De volgende dag wordt het lichaam van een jong meisje gevonden. Jenny gaat uit schuldgevoel op zoek naar de identiteit van het meisje.
Haar grote verantwoordelijkheidsgevoel siert Jenny, maar ze draaft hierin door. Wat aanvankelijk begint als een speurtocht naar de naam van de vrouw mondt uit in een gevaarlijke onderneming.
Begeleiding: ds. Marja de Jager
Datum: 9 januari 2019
Tijd: 20.00 – 22.00 uur (inloop v.a. 19.45 u. met koffie en thee)
Plaats: Gorechthuis
Opgave: U bent welkom zonder opgave
9
Veertigdagentijd gespreksgroep
Thema: God met ons
Over de betekenis van het kruis en de opstanding – toen en nu.
Op de 1e avond staat het kruis centraal. Het kruis als teken van Gods liefde en vrijheid, het kruis als teken van Gods vergeving en het kruis in de betekenis van overwinning. De 2e avond gaat over het offer in het oude en in het nieuwe testament en over het offer als gehoorzaamheid. Avond 3 gaat over de opstanding van Christus – toen en op avond 4 bespreken wij de opstanding van Christus – nu. Het eerste deel van de avond is informatief. We lezen teksten en u krijgt er uitleg bij. In het tweede deel buigen wij ons over vragen voor bezinning en discussie. Ter voorbereiding kunt het boek: ‘God met ons’ van Rowan Williams aanschaffen (Berne Media, tweede druk).
Begeleiding: ds. Marja de Jager
Plaats: Gorechthuis
Data: 7 maart, 21 maart, 28 maart, 4 april 2019
Tijd: 19.45 – 21.30 uur.
Opgave: voor 1 maart bij ds. Marja de Jager:
10
Koorgesprekken
Drie keer per seizoen vindt in het koor van de Dorpskerk een zogenaamd Koorgesprek plaats. Een bekende uit Haren of direct omgeving wordt ca. 45 minuten ondervraagd over zijn of haar gedachten over samenleving, kerk, geloof en godsdienst. Publiek is van harte welkom het Koorgesprek bij te wonen, maar mag geen vragen stellen of reacties geven.
Zo ontstaat een besloten sfeer tussen interviewer en interviewde waarin ook persoonlijke zaken aan de orde kunnen komen.
Jolly Kerkstra gaat in gesprek met Henk Pijlman, lid van de Eerste Kamer en bestuurder o.a. van de Hanzehogeschool. Henk Boomker spreekt met Sjaak de Boer, predikant van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt in Haren.
Ds. Rudolf Oosterdijk ontvangt Corien Oranje, kinderboekenschrijfster.
Begeleiding: Jolly Kerkstra, Henk Boomker, ds. Rudolf Oosterdijk
Data: 20 januari 2019, 17 februari 2019, 17 maart 2019
Tijd: 17.00 – 17.50 uur
Plaats: Koor van de Dorpskerk
11
Sterkte!
Over rouw en gemis, troosten en verdriet.
Het begint er al mee als je klein bent, een kind nog. Je was gevallen en rende naar je moeder of vader. Je werd omarmd en kreeg een aai over je bol. Je verdriet was ‘over’. Een eerste kennismaking met wat troost kan zijn.
Naarmate je ouder werd, merkte je wel, dat mensen heel verschillend hun verdriet beleven en dus ook heel verschillend met troost omgaan.
Verdriet noch troost is standaard. Soms ook hebben mensen vreselijk veel moeite om hun verdriet te uiten, zo het ook moeilijk kan zijn om te troosten.
De eerste avond zal gaan over rouw en gemis. De tweede avond over troosten en verdriet.
Begeleiding: ds. Marja de Jager en ds. Ybo Buurma
Plaats: Gorechthuis
Data: 22 november: Over rouw en gemis (ds. Marja de Jager)
27 november: Over troosten en verdriet (ds. Ybo Buurma)
Tijd: 19.45 – 21.45 uur.
Opgave: voor 11 november bij of
12
Ouderenkring
Een keer in de maand, vijf keer in het seizoen komen ouderen uit de Gorechtkerk en de Dorpskerk bij elkaar om over een thema te praten.
De vier predikanten van de Dorpskerk en de Gorechtkerk geven elk leiding aan een middag, terwijl de vijfde bijeenkomst door de kringleden zelf wordt ingevuld.
Meestal is er nog een zesde bijeenkomst in de vorm van een lunch ter afsluiting van het seizoen.
Het thema van het seizoen 2018-2019 is ‘Wat inspireert mij?’.
De gesprekken zijn open en enthousiast; we zijn ernstig maar hebben ook veel plezier.
Begeleiding: Vier predikanten Dorps- en Gorechtkerk
Informatie: ds. Rudolf Oosterdijk
Data: 4 oktober, 1 november, 8 januari 2019 (de enige dinsdag), 7 februari 2019,
7 maart 2019
Tijd: 14.00 -15.30 uur
Plaats: Ons Centrum
13
Gespreksgroep Witte Kerkje Haren
Wat moet er gedaan worden om de samenleving overeind te houden?
Maarten den Dulk, emeritus hoogleraar praktische theologie, legt zijn oor voor de antwoorden op deze vraag te luister bij de eerste verhalen uit de Bijbel: Adam en Eva, Kaïn en Abel, Noach en de torenbouwers van Babel. Den Dulk doet dat in het boekje ‘Voor een nieuw begin, De agenda van Genesis’. Hij schrijft in zijn woord vooraf: “Wie zich buigt over deze sporen van het begin, merkt dat er iets gebeurt in een mix van fantasie, wantrouwen en verwachting. Daarvan doe ik hier verslag. Bij deze lectuur gaat het mij niet om historische tekstuitleg, maar om actuele verwerking.
Ik lees Genesis 1-11 als een agenda waarin ik bijhoud wat me te wachten en te doen staat. Deze agenda ligt open voor iedereen die opnieuw wil beginnen.
Voor een nieuw begin, De agenda van Genesis door Maarten Den Dulk
Uitgeverij Skandalon, 2017 Neem s.v.p. een bijbel mee.
Begeleiding: pastor Greta Huis,
Datum: 2 oktober, verder zie het kerkblad Vierluik
Tijd: 14.30 uur
Plaats: Witte Kerkje